Nasze samopoczucie jest odzwierciedleniem tego co i jak jemy. Są jednak składniki,
bez których organizm nie może prawidłowo funkcjonować. To witaminy, makro i
mikroelementy czy pierwiastki, które nasz organizm musi posiadać w sobie, by funkcjonować
bez zarzutu. Brak któregokolwiek może powodować choroby lub zapoczątkować łańcuch
zdarzeń, który nas do nich doprowadzi. Wszystkie te elementy wprowadzamy do
organizmu w pożywieniu,
ale warto wiedzieć czego nam brakuje. Jedzenie, by spełniało swoją funkcję odbudowy
organizmu, regulowania tych procesów i samoleczenia nie może być monotonne. Ubogość składników
pokarmowych zawsze prowadzi do braku któregoś i nieprawidłowych reakcji organizmu.
W rubryce "Pomocne w przyswajaniu" są podawane substancje wspomagające, które
należy pobierać z pożywieniem (nigdy w chemicznych tabletkach).
Zestawienie podaję na podstawie książki Patricka Holforda "Zasady prawidłowego odżywiania".
Witamina A retinol (mięso) beta-karoten (rośliny) |
|
|
|
Spełniana funkcja - potrzebna do utrzymania zdrowej skóry i śluzówek.
Zapobiega ich zakażeniom. Jest przeciwutleniaczem. Wzmacnia układ odpornościowy.
Chroni przed nowotworami. Jest niezbędna aby widzieć o zmroku.
Objawy niedoboru - owrzodzenie ust, kurza ślepota (złe widzenie o zmroku),
trądzik, częste przeziębienia i infekcje. Sucha, łuszcząca się skóra, łupież,
pleśniawki, zapalenie pęcherza i biegunka.
Źródła (co zjadać) - wątroba wołowa i cielęca, marchew, kapusta, dynia, pomidory,
brokuły, morele, mandarynki, szparagi.
Pomocne w przyswajaniu - cynk, witaminy C i E pomagają zachować zasoby.
Co niszczy - ciepło, światło, alkohol, kawa, papierosy.
Czy można się zatruć - tak, szczególnie po
przedawkowaniu przez dzieci.
|
|
Witamina B1 tiamina |
|
|
|
Spełniana funkcja - niezbędna do produkcji energii, funkcjonowania
mózgu i trawienia. Pomaga organizmowi wykorzystywać białka.
Objawy niedoboru - osłabienie mięśni, ból oczu, drażliwość, zaburzenia
koncentracji, drętwienie nóg, pogorszenie pamięci, bóle żołądkowe, zatwardzenie,
mrowienie w rękach, szybka czynność serca.
Źródła (co zjadać) - dynia, baranina, mięso jagnięce, szparagi, grzyby, groch,
sałata, papryka, kalafior, kapusta, pomidory, brukselka, fasola.
Pomocne w przyswajaniu - inne witaminy z grupy B, magnez, mangan.
Co niszczy - antybiotyki, herbata, kawa, stres, doustne środki
antykoncepcyjne, alkohol, proszki do pieczenia, dwutlenek siarki (konserwant),
gotowanie i inna obróbka żywności.
Czy można się zatruć - nie.
|
|
Witamina B2 ryboflawina |
|
|
|
Spełniana funkcja - ułatwia uzyskiwanie energii z tłuszczów, cukrów i
białek. Potrzebna do naprawy i utrzymania zdrowej skóry i śluzówek. Uczestniczy
w utrzymywaniu właściwego pH organizmu. Ważna dla dobrego stanu włosów, paznokci i oczu.
Objawy niedoboru - pieczenie i swędzenie oczu, nadwrażliwość na jasne
światło, stany zapalne języka, zaćma, matowe lub tłuste włosy, wypryski, zapalenie
skóry, łamliwe paznokcie, pękająca górna warga.
Źródła (co zjadać) - grzyby, kapusta, szparagi, brokuły, dynia, kiełki fasoli,
makrele, pomidory, kiełki przenicy.
Pomocne w przyswajaniu - inne witaminy z grupy B, selen.
Co niszczy - alkohol, doustne środki antykoncepcyjne, proszki do
pieczenia, dwutlenek siarki (konserwant), gotowanie i inna obróbka żywności.
Czy można się zatruć - nie, ale przy przedawkowaniu mocz
zabarwia się na kolor jasnożółtozielony.
|
|
Witamina B5 kwas pantotenowy |
|
|
|
Spełniana funkcja - uczestniczy w produkcji energii i kontroli przemiany
materii. Ważna dla pracy mózgu i nerwów. Wspomaga produkcję hormonów antystresowych
(steroidów). Pozwala zachować zdrową skórę i włosy.
Objawy niedoboru - drżenie i kurczenie mięśni, osłabienie, zaburzenia
koncentracji, uczucie pieczenia stóp, bolesność pięt, nudności lub wymioty, brak
energii, łatwe męczenie się przy niewielkich wysiłkach, niepokój i napięcie,
zgrzytanie zębami.
Źródła (co zjadać) - grzyby, brokuły, kiełki lucerny, groch, soczewica,
pomidory, kapusta, seler, truskawki jajka, dynia, awokado, pszenica nieoczyszczana.
Pomocne w przyswajaniu - inne witaminy z grupy B, biotyna i kwas foliowy.
Co niszczy - stres, alkohol, herbata, gotowanie i inna obróbka żywności.
Czy można się zatruć - nie.
|
|
Witamina B6 pirodoksyna |
|
|
|
Spełniana funkcja - ważna dla trawienia i przyswajania białek, funkcjonowania
mózgu i produkcji hormonów. Pomaga utrzymać równowagę aktywności hormonów płciowych.
Naturalny czynnik przeciwdepresyjny i moczopędny. Pomaga kontrolować reakcje uczuleniowe.
Objawy niedoboru - słabe zapamiętywanie snów, zatrzymywanie wody w
organizmie, mrowienie w rękach, depresja lub nerwowość, drażliwość, drżenie i kurcze mięśni,
brak energii, łuszczaca się skóra.
Źródła (co zjadać) - kalafior, kapusta, papryka, banany, dynia, brokuły, szparagi,
soczewica, czerwona fasola, brukselka, cebula, różne ziarna i orzechy.
Pomocne w przyswajaniu - inne witaminy z grupy B, cynk i magnez.
Co niszczy - alkohol, papierosy, doustne środki antykoncepcyjne,
dieta wysokobiałkowa, przetworzone pokarmy.
Czy można się zatruć - notowano przy dawce powyżej 1
grama przy podawaniu bez innych witamin grupy B.
|
|
Witamina B12 cyjanokobalamina |
|
|
|
Spełniana funkcja - ważna dla przyswajania białek. Wspomaga transport
tlenu przez krew. Potrzebna do budowy DNA. Ważna dla funkcjonowania nerwów. Odgrywa
rolę przy neutralizowaniu dymu tytoniowego i innych toksyn.
Objawy niedoboru - słabe włosy, wypryski lub zapalenie skóry,
nadwrażliwość na ciepło lub zimno, niepokój i napięcie, brak sił, zaparcia,
nadwrażliwość mięśni lub bóle mięśniowe, blada skóra.
Źródła (co zjadać) - sardynki, tuńczyk, mięso jagnięce (ilości śladowe), jaja,
sery białe i żółte, mleko, indyk, kurczak.
Pomocne w przyswajaniu - inne witaminy z grupy B, kwas foliowy.
Co niszczy - alkohol, papierosy, niska kwaśność żołądka.
Czy można się zatruć - notowano przy dawce powyżej 1
grama przy podawaniu bez innych witamin grupy B.
|
|
Biotyna |
|
|
|
Spełniana funkcja - szczególnie ważna u dzieci. Pomaga przy wykorzystywaniu
przez organizm niezbędnych kwasów tłuszczowych oraz utrzymaniu zdrowej skóry, włosów i
nerwów.
Objawy niedoboru - sucha skóra, słabe i przedwcześnie siwiejące włosy,
nadwrażliwe mięśnie lub bóle mięśniowe, słaby apetyt lub nudności, wypryski lub
zapalenie skóry.
Źródła (co zjadać) - kalafior, sałata, groch, pomidory, grapefruit, arbuz, słodka
kukurydza, kapusta, kalafior, migdały, wisnie, śledzie, jaja.
Pomocne w przyswajaniu - inne witaminy z grupy B, magnez, mangan.
Co niszczy - surowe białko jaja (awidyna), pokarmy smażone.
Czy można się zatruć - nie obserwowano.
|
|
Witamina C kwas askorbinowy |
|
|
|
Spełniana funkcja - wspiera układ odpornościowy w walce z infekcjami.
Uczestniczy w budowie kolagenu (mocne kości, zdrowe stawy i skóra). Jest przeciwutleniaczem.
Dezaktywuje zanieczyszczenia organizmu. Chroni przed nowotworami i chorobami serca.
Wspomaga produkcję hormonów antystresowych i przemiany pokarmu w energię.
Objawy niedoboru - częste przeziębienia i infekcje, brak energii,
wrażliwe i krwawiące dziąsła, łatwe powstawanie siniaków, krwotoki z nosa, wolne
gojenie się ran, czerwone krosty na skórze.
Źródła (co zjadać) - nać pietruszki, chrzan, papryka, kapusta, brokuły, kalafior,
truskawki, cytryny, kiwi, groch, melon, pomarańcze, grapefruit, pomidory.
Pomocne w przyswajaniu - witaminy z grupy B, witamina E, bioflawonidy.
Co niszczy - alkohol, papierosy, zanieczyszczenia, stres, smazone potrawy.
Czy można się zatruć - w nadmiarze może spowodować biegunkę.
|
|
Witamina D ergokalcyferol cholekalcyferol |
|
|
|
Spełniana funkcja - uczestniczy w utrzymaniu zdrowych i mocnych
kości przez zatrzymywanie wapnia.
Objawy niedoboru - bóle lub sztywność stawów, bóle
pleców, próchnica, kurcze mięśni, wypadanie włosów.
Źródła (co zjadać) - śledzie, makrele, łosoś, ser biały, jaja.
Pomocne w przyswajaniu - wystawianie się na światło słoneczne (witamina
jest wtedy produkowana w skórze) i wtedy nie jest konieczne podawanie w diecie.
Witaminę D chronią witaminy A, C i E.
Co niszczy - brak światła słonecznego, smażone produkty.
Czy można się zatruć - tak, dawka powyżej 1250 mikrogramów
jest toksyczna.
|
|
Witamina E d-tokoferol |
|
|
|
Spełniana funkcja - przeciwutleniacz, chroni komórki przed zniszczeniem,
także przed rozrostem nowotworowym. Wspomaga użytkowanie tlenu przez organizm,
zapobiegając krzepnięciu krwi i zatorom oraz procesom miażdżycowym. Poprawia
gojenie sięran i stan skóry. Pozytywnie wpływa na płodność.
Objawy niedoboru - brak pociągu płciowego, wyczerpanie
po małym wysiłku, łatwe powstawanie siniaków, wolne gojenie się ran, żylaki,
zmniejszone napięcie mięśni, niepłodność.
Źródła (co zjadać) - nieoczyszczony olej kukurydziany, ziarna słonecznika,
orzechy ziemne, ziarna sezamowe, fasola, groch, kiełki pszenicy, tuńczyk, sardynki, łosoś.
Pomocne w przyswajaniu - witamina C, selen.
Co niszczy - wysoka temperatura przyrządzania pokarmu (zwłaszcza smażenie),
zanieczyszczenie powietrza, doustne środki antykoncepcyjne, nadmierne przyjmowanie
pokarmów rafinowanych (cukier, białe pieczywo) i inaczej przetwarzane tłuszcze i oleje.
Czy można się zatruć - nie obserwowano.
|
|
Kwas foliowy |
|
|
|
Spełniana funkcja - u płodu warunkuje rozwój mózgu i nerwów. W
późniejszym życiu ważny dla funkcjonowania układu nerwowego. Potrzebny do
przyswajania białek i produkcji czerwonych krwinek.
Objawy niedoboru - niedokrwistość (anemia), egzema,
spękane usta, przedwcześnie siwiejące włosy, niepokój i napięcie, brak energii,
słaby apetyt, bóle brzucha, depresje.
Źródła (co zjadać) - kiełki pszenicy, szpinak, orzechy ziemne,
szparagi, ziarna sezamowe, orzechy laskowe i włoskie, brokuły, kalafior, awokado.
Pomocne w przyswajaniu - witaminy grupy B, szczególnie B12.
Co niszczy - wysoka temperatura, światło, przetwarzanie pokarmu,
doustne środki antykoncepcyjne.
Czy można się zatruć - tak, sporadycznie - przy
dawce powyżej 15 mg - zaburzenia żołądkowo-jelitowe i problemy ze snem.
|
|
Witamina K filochinon |
|
|
|
Spełniana funkcja - kontroluje krzepnięcie krwi.
Objawy niedoboru - krwotoki.
Źródła (co zjadać) - kalafior, brukselka, sałata, kapusta, fasola,
brokuły groch, szparagi, ziemniaki, olej kukurydziany, pomidory.
Pomocne w przyswajaniu - odpowiednia flora bakteryjna, która
całkowicie pokrywa zapotrzebowanie.
Co niszczy - antybiotyki, u dzieci - karmienie nie kobiecym mlekiem
z butelki.
Czy można się zatruć - nie.
|
|
Witamina PP niacyna |
|
|
|
Spełniana funkcja - niezbędna do wytwarzania energii, funkcjonowania
mózgu i zachowania zdrowej skóry. Pomaga utrzymać we krwi odpowiedni poziom cukru i
cholesterolu. Bierze udział w łagodzeniu procesów zapalnych i wspomaga trawienie.
Objawy niedoboru - osłabienie, biegunka, bezsenność,
bóle głowy, migreny, pogorszenie pamięci, zdenerwowanie lub napięcie, depresje,
rozdrażnienie, wrażliwe i krwawiące dziąsła, trądzik, egzema, zapalenie skóry.
Źródła (co zjadać) - grzyby, tuńczyk, kurczak, łosoś, szparagi, kapusta,
mięso jagnięce, makrele, indyk, pomidory, cukinia, dynia, kalafior, nieoczyszczana
pszenica.
Pomocne w przyswajaniu - inne witaminy z grupy B, chrom.
Co niszczy - antybiotyki, kawa, herbata, doustne środki
antykoncepcyjne, alkohol.
Czy można się zatruć - tak, przy dawce powyżej 3000 mg.
|
|
Chrom |
|
|
|
Spełniana funkcja - jest częścią "czynnika tolerancji glukozy", wspomagając
regulację poziomu cukru we krwi, normalizuje poczucie głodu i zmniejsza pragnienie.
Wydłuża czas życia, chroni DNA i RNA, jest niezbędny do pracy serca.
Objawy niedoboru - obfite lub zimne poty, zawroty głowy
lub drażliwość po 6 godzinach bez jedzenia, potrzeba regularnych posiłków,
zimne ręce, potrzeba długiego snu i senność podczas dnia, nadmierne pragnienie,
nieopanowana chęć jedzenia słodyczy.
Źródła (co zjadać) - drożdże piwowarskie, chleb zytni i razowy,
ziemniaki, kiełki pszenicy, zielona papryka, jaja, kurczak, jabłka, masło, mąka
kukurydziana, mięso jagnięce, ser żółty.
Pomocne w przyswajaniu - inne składniki czynnika tolerancji glukozy,
witamina PP, trzy aminokwasy - glicyna, kwas glutaminowy i cystyna. Właściwa dieta
i wysiłek fizyczny.
Co niszczy - duże spożycie wysoko przetworzonych cukrów i mąki, otyłość,
pestycydy, pochodne ropy naftowej, przetworzony pokarm, metale toksyczne.
Czy można się zatruć - tak, dawka powyżej 1000 mg
jest toksyczna.
|
|
Cynk |
|
|
|
Spełniana funkcja - jest składnikiem ponad 200 enzymów w organizmie,
wchodzi w skład DNA i RNA, jest niezbędny do wzrostu, wspomaga gojenie ran,
kontroluje hormony produkowane w jądrach i jajnikach, wzmaga zdolność do skutecznej
walki ze stresem, ma wpływ na prawidłowy rozwój układu nerwowego i mózgu (zwłaszcza
u rozwijającego się płodu, wspomaga tworzenie się kości i zębów, poprawia stan i
wygląd włosów, jest niezbędny do utrzymania stałego poziomu energii.
Objawy niedoboru - osłabienie zmysłu smaku lub
zapachu, białe plamy na więcej niż dwóch paznokciach, częste infekcje, rozstępy,
trądzik lub przetłuszczająca się skóra, niska płodność, blada skóra, skłonność
do depresji, brak apetytu.
Źródła (co zjadać) - korzeń imbiru, mięso jagnięce, suchy groch,
zielony groszek, rzepa, żółtko jaja, ziarno nieoczyszczonej pszenicy, żyto, owies,
orzechy ziemne, migdały.
Pomocne w przyswajaniu - kwas żołądkowy, witaminy A, E, B6, magnez,
wapń, fosfor.
Co niszczy - fityniany (pszenica), szczawiany (rabarbar i szpinak),
wysokie spożycie wapnia, niskie spożycie białka, nadmiar cukru, stres, alkohol.
Czy można się zatruć - tak, dawka powyżej 2g może
doprowadzić do zaburzeń żołądkowo-jelitowych, wymiotów, anemii, zaburzeń wzrostu,
sztywności, osłabienia apetytu i śmierci.
|
|
Fosfor |
|
|
|
Spełniana funkcja - ważny w wykształceniu kości i zębów i utrzymaniu
ich w dobrym stanie, niezbędny do laktacji, wchodzi w skład komórek mięśniowych i jest
niezbędny do ich pracy, składnik DNA i RNA, pomaga w utrzymaniu właściwego pH
płynów ustrojowych, wspomaga metabolizm i produkcję energii.
Objawy niedoboru - mało prawdopodobne (fosfor
znajduje się prawie we wszystkich pokarmach), może dojść w razie długotrwałego
stosowania środków alkalizujących, w złamaniach kości lub innych urazach. Oznaki to -
osłabienie mięsni, utrata apetytu, bóle kostne, krzywica, rozmiękanie kości.
Źródła (co zjadać) - jest we wszystkich pokarmach.
Pomocne w przyswajaniu - właściwy stosunek wapnia do fosforu,
laktoza, witamina D.
Co niszczy - żelazo, magnez, glin.
Czy można się zatruć - nie znane są przypadki, ale
może doprowadzić do niedoboru wapnia, zwiększenia pobudliwości nerwowej i konwulsji.
|
|
Magnez |
|
|
|
Spełniana funkcja - wzmacnia kości i zęby, utrzymuje zdrowe mięśnie,
umożliwia ich rozkurczanie, wazny dla mięśnia sercowego i nerwów. Niezbędny do
wytwarzania energii. Wspomaga działanie enzymów w organizmie.
Objawy niedoboru - drżenie lub skurcze mięśni,
osłabienie mięśni, bezsenność i nerwowość, wysokie ciśnienie krwi, nieregularna
czynność serca, zaparcia, drgawki, wzmożona aktywność, depresja, dezorientacja,
brak apetytu, odkładanie wapnia w tkankach miękkich (kamienie w nerkach).
Źródła (co zjadać) - kiełki pszenicy, migdały, drożdże piwowarskie,
mąka gryczana, orzechy ziemne, gotowana fasola, czosnek, rodzynki, zielony groszek,
łupiny ziemniaków.
Pomocne w przyswajaniu - witamina B1, B6, C i D, cynk, wapń i fosfor.
Co niszczy - fityniany (otręby pszenne, chleb), tłuszcze, szczawiany (rabarbar i szpinak),
wysokie spożycie wapnia (w produktach mlecznych) i białka.
Czy można się zatruć - tak, dawka powyżej 1000 mg
może być toksyczna.
|
|
Mangan |
|
|
|
Spełniana funkcja - utrzymuje w zdrowiu kości, chrząstki, tkanki i nerwy,
wzmaga aktywność ponad dwudziestu układów enzymatycznych (m.in. przeciwutleniający),
Wyrównuje poziom cukru we krwi. Zabezpiecza DNA i RNA. Istotny dla procesów rozrodczych,
produkcji krwinek czerwonych i insuliny. Ogranicza uszkodzenia komórek. Potrzebny
do funkcjonowania mózgu.
Objawy niedoboru - skurcze mięśni, zawroty głowy
lub słabe poczucie równowagi, drgawki, bóle stawów (głównie kolanowych).
Źródła (co zjadać) - ananas, endywia, jeżyny, maliny, sałata, winogrona,
truskawki, owies, burak ćwikłowy, seler.
Pomocne w przyswajaniu - witamina B1, C, E i K.
Co niszczy - antybiotyki, alkohol, produkty oczyszczane.
Czy można się zatruć - nie występuje.
|
|
Molibden |
|
|
|
Spełniana funkcja - wspomaga wydalanie z organizmu produktów przemiany
białek (np. kwasu moczowego) oraz wolnych rodników, produktów przemiany związków
chemicznych pochodzących z zanieczyszczeń i siarczanów. Wzmacnia zęby i zmniejsza ryzyko
powstawania ubytków w uzębieniu.
Objawy niedoboru - nie występują, dopóki nadmiar
miedzi lub siarczanów nie ogranicza wykorzystania molibdenu (u zwierząt pojawiły się
zaburzenia oddychania i problemy neurologiczne).
Źródła (co zjadać) - pomidory, kiełki pszenicy, wieprzowina, mięso
jagnięce, soczewica, fasola.
Pomocne w przyswajaniu - białka zawierające aminokwasy siarkowe,
wodorowęglany, tłuszcze.
Co niszczy - miedź, siarczany.
Czy można się zatruć - tak, spożycie 10-15 mg dziennie
powoduje wystąpienie objawów podobnych do napadu dny moczanowej z wysokim poziomem
kwasu moczowego.
|
|
Potas |
|
|
|
Spełniana funkcja - umożliwia wnikanie składników odżywczych do komórek
i pozbywanie się produktów przemiany materii, zapewnia właściwe funkcjonowanie mięśni
i nerwów, utrzymuje równowagę płynów w organizmie, rozkurcza mięśnie, wspomaga
produkcję insuliny, bierze udział w przemianie materii, niezbędny dla pracy serca,
pobudza czynność przewodu pokarmowego wspomagając prawidłowe wydalanie.
Objawy niedoboru - szybkie i nieregularne
bicie serca, osłabienie mięśni, drętwienie kończyn, drażliwość, nudności i wymioty,
biegunki, wzdęcia brzucha, cellulitis, niskie ciśnienie krwi wynikające z zaburzeń
równowagi potasu i sodu, splątanie, otępienie.
Źródła (co zjadać) - kapusta, seler, pietruszka, cukinia, rzodkiewka,
kalafior, grzyby, dynia, melasa.
Pomocne w przyswajaniu - magnez (pomaga w utrzymaniu potasu wewnątrz
komórek).
Co niszczy - nadmiar sodu z soli, alkohol, cukier, leki moczopędne
i przeczyszczające, kortykosterydy, stres.
Czy można się zatruć - tak, dawka powyżej 1,8 g
może zatrzymać pracę serca.
|
|
Selen |
|
|
|
Spełniana funkcja - ma właściwości przeciwutleniające i chroni organizm
przed działaniem wolnych rodników i czynników rakotwórczych, zmniejsza stan zapalny,
pobudza układ odpornościowy do walki z zakażeniami, zapewnia właściwe funkcjonowanie serca
i wspomaga w działaniu witaminę E, potrzebny w przemianie materii.
Objawy niedoboru - występowanie nowotworów w rodzinie,
oznaki przedwczesnego starzenia się, zaćma, wysokie ciśnienie krwi, częste zakażenia.
Źródła (co zjadać) - tuńczyk, melasa, grzyby, śledzie, biały ser, kapusta,
wątroba wołowa, cukinia, dorsz, kurczak.
Pomocne w przyswajaniu - witamina A, C i E.
Co niszczy - produkty oczyszczone, współczesne techniki uprawy i hodowli.
Czy można się zatruć - tak, dawka powyżej 750 mikrogramów
może powodować nieprawidłowości w budowie białek tworzących strukturę włosa, paznokci
i skóry oraz "czosnkowy" oddech.
|
|
Sód |
|
|
|
Spełniana funkcja - utrzymuje równowagę płynów w organizmie, zapobiega
odwodnieniu, wspomaga czynności nerwów, bierze udział w skurczu mięśni, w tym mięśnia
sercowego, wykorzystywany jest do produkcji energii, ułatwia wprowadzanie składników
odżywczych do wnętrza komórek.
Objawy niedoboru - zawroty głowy, zła tolerancja
wysokich temperatur, niskie ciśnienie krwi, przyspieszone tętno, apatia umysłowa,
brak apetytu, kurcze mięśni, nudności i wymioty, spadek masy ciała, bóle głowy.
Źródła (co zjadać) - kapusta kiszona, oliwki, mięso, burak ćwikłowy,
szynka, seler, kapusta, ser biały, czerwona fasola.
Pomocne w przyswajaniu - witamina D.
Co niszczy - potas i chlor równoważą działanie sodu.
Czy można się zatruć - tak, jeśli spożywa się dużo sodu
z produktów oczyszczanych i pije niewiele wody, występują obrzęki, wysokie ciśnienie krwi
i choroby nerek.
|
|
Wapń |
|
|
|
Spełniana funkcja - poprawia stan serca i nerwów, wspomaga procesy
krzepnięcia krwi i pracy mięśni. Niezbędny w zachowaniu zdrowej skóry, kości i zębów.
Usuwa bóle mięśni i kości. Utrzymuje równowagę kwasowo-zasadową. Zmniejsza napięcie
i skurcze miesiączkowe.
Objawy niedoboru - drżenie i kurcze mięśni, bezsenność
i nerwowość, ból i zapalenie stawów, próchnica, wysokie ciśnienie krwi.
Źródła (co zjadać) - żółty ser, ser cheddar, migdały, drożdże piwowarskie,
pietruszka, placki kukurydziane, karczochy, suszone śliwki, ziarna dyni, gotowana
suszona fasola, kapusta, zimowa pszenica.
Pomocne w przyswajaniu - witamina D, bor, wysiłek fizyczny.
Co niszczy - rozchwianie hormonalne, alkohol, brak ruchu, kofeina,
herbata, brak kwasu solnego i nadmiar tłuszczów lub fosforu obniża wchłanianie wapnia,
stres zwiększa wydalanie.
Czy można się zatruć - nie, ale prowadzi do odkładania się nadmiaru
w postaci kamieni w nerkach, sercu i innych tkankach miękkich.
|
|
Żelazo |
|
|
|
Spełniana funkcja - jako część hemoglobiny transportuje tlen i
dwutlenek węgla do i z tkanek. Składnik enzymów niezbędny do produkcji energii.
Objawy niedoboru - anemia, brak apetytu, obolały język,
uczucie zmęczenia, apatia, nudności, wrażliwość na zimno.
Źródła (co zjadać) - ziarna dyni, pietruszka, migdały, suszone
śliwki, rodzynki, orzechy włoskie, daktyle, wieprzowina, gotowana suszona fasola,
ziarna sezamowe.
Pomocne w przyswajaniu - witamina B1, B6, C i D, cynk, wapń i fosfor.
Co niszczy - kwas taninowy (herbata), fityniany (otręby pszenne, bób),
szczawiany (rabarbar i szpinak), fosforany (napoje gazowane, dodatki do żywności),
substancje alkalizujące, białka sojowe, spożywanie dużej ilości cynku.
Czy można się zatruć - tak, dawka powyżej 1000 mg
może być toksyczna.
|
|
Bioflawonidy |
|
|
|
Spełniana funkcja - wspomagają działanie witaminy C, wzmacniają naczynia
włoskowate, przyspieszają gojenie się ran, a także urazów i nadwerężonych mięśni,
przeciwutleniacze.
Objawy niedoboru - łatwe powstawanie siniaków, żylaki,
częste urazy i nadwerężenia.
Źródła (co zjadać) - owoce jagodowe, wiśnie, owoce cytrusowe.
Pomocne w przyswajaniu - witamina C.
Co niszczy - wolne rodniki.
Czy można się zatruć - nieznane.
|
|
Cholina |
|
|
|
Spełniana funkcja - składnik lecytyny, która pomaga rozkładać tłuszcze
w wątrobie, ułatwia wprowadzanie tłuszczów do komórek i syntezę błon komórkowych
w układzie nerwowym, chroni tkankę płuc.
Objawy niedoboru - wady rozwojowe u noworodków,
wysoki poziom cholesterolu i tłuszczów, stłuszczenie wątroby, zwyrodnienie nerwów,
wysokie ciśnienie krwi, miażdżyca naczyń, otępienie starcze, zmniejszenie odporności
na choroby.
Źródła (co zjadać) - lecytyna, jajka, ryby, wątroba, soja, orzechy ziemne,
produkty pełnoziarniste, orzechy, rośliny strączkowe, owoce cytrusowe, kiełki pszenicy,
drżdże piwne.
Pomocne w przyswajaniu - witamina B5, lit.
Co niszczy - alkohol, tabletki antykoncepcyjne.
Czy można się zatruć - nieznane.
|
|
Inozytol |
|
|
|
Spełniana funkcja - potrzebny do wzrostu komórek, konieczny do
rozwoju osłonek nerwowych oraz funkcjonowania mózgu i rdzenia kręgowego, ma niewielkie
działanie uspokajające, obniża poziom cholesterolu we krwi, potrzebny do utrzymania
zdrowych włosów.
Objawy niedoboru - drazliwość, bezsenność, nerwowość,
nadmierna pobudliwość, osłabienie wzrostu i regeneracji nerwów, niski poziom HDL.
Źródła (co zjadać) - lecytyna, rosliny strączkowe, mąka sojowa, jajka,
ryby, wątroba, owoce cytrusowe, melon, orzechy, kiełki pszenicy, drożdże piwne.
Pomocne w przyswajaniu - cholina.
Co niszczy - fityniany, antybiotyki, alkohol, herbata, kawa, tabletki
antykoncepcyjne, leki moczopędne.
Czy można się zatruć - nieznane.
|
|
Koenzym Q10 |
|
|
|
Spełniana funkcja - przeciwutleniacz, odgrywa główną rolę w przemianie
materii i metabolizmie, usprawnia pracę serca, pomaga normalizować ciśnienie krwi,
zwiększa tolerancję wysiłku, wzmacnia odporność.
Objawy niedoboru - brak energii, choroby serca,
słaba tolerancja wysiłku, upośledzenie czynności układu odpornościowego.
Źródła (co zjadać) - sardynki, makrele, wieprzowina, szpinak, olej sojowy,
orzechy ziemne, ziarna sezamowe, orzechy włoskie
Pomocne w przyswajaniu - witamina B kompleks, żelazo.
Co niszczy - używki, cukier.
Czy można się zatruć - nieznane.
|
Jak z tego widać kilkaset lat nowoczesnej medycyny nie wniosło zbyt wiele do
zrozumienia przemian zachodzących w ludzkim organizmie. Dzisiejsza wiedza medyczna,
to pełzająca nauka podpatrująca
ukradkiem nauki starożytnych i z pomocą bratniej chemii usiłująca rozwiązywać problemy zdrowia.
Musimy szybko zrozumieć, że w tym światowym doświadczeniu my, zwykli ludzie jesteśmy tylko
królikami doświadczalnymi. Żeby było ciekawiej, to wszelkie doświadczenia zdobyte
na zamęczanych w imię nauki szczurach i myszach, uczniowie Paracelsusa przenoszą
na ludzi wychodząc z założenia, że wszyscy jesteśmy wielką ewolucyjną rodziną.
|